Cuộc nổi dậy của Comuneros - Cuộc đấu tranh chống lại chế độ phong kiến và sự khẳng định quyền lực của các thành phố

Năm 1520, một làn sóng bất ổn đã quét qua Castile, Tây Ban Nha, một cuộc nổi dậy mang tên “Comuneros” được đánh dấu bằng sự bất mãn sâu sắc đối với chính sách cai trị hà khắc của vua Charles I. Sự kiện này không chỉ là một cuộc bạo động ngắn ngủi mà còn là một hiện tượng phức tạp phản ánh những mâu thuẫn xã hội và chính trị đang sôi sục trong thời đại đó.

Để hiểu được nguyên nhân dẫn đến Cuộc nổi dậy của Comuneros, chúng ta cần quay trở lại thời kỳ trước đó. Castile, với nền kinh tế chủ yếu dựa vào nông nghiệp, đã bị tàn phá bởi những cuộc chiến tranh liên miên và sự suy thoái kinh tế. Người dân lao động, bao gồm cả các nông dân và thợ thủ công, phải gánh chịu áp lực nặng nề từ thuế khóa cao, nghĩa vụ quân dịch và hệ thống phân chia đất đai bất công.

Trong khi đó, tầng lớp quý tộc lại được hưởng những đặc quyền đặc biệt, nắm giữ quyền lực chính trị và kinh tế đáng kể. Vua Charles I, người vừa lên ngôi ở tuổi 16, cũng là người thừa kế của các vùng lãnh thổ rộng lớn tại châu Âu, bao gồm cả Hà Lan và đế quốc Habsburg. Ông đã áp dụng những chính sách cai trị cứng rắn nhằm củng cố quyền lực và tập trung tài chính, khiến cho người dân Castile cảm thấy bị bỏ rơi và bất mãn.

Sự bất bình này đã được thổi bùng lên bởi một số yếu tố quan trọng:

• Sự tăng cường thuế khóa: Vua Charles I đã yêu cầu tăng thuế để tài trợ cho các chiến dịch quân sự của ông, điều này khiến người dân Castile, vốn đã đang khó khăn về kinh tế, phải gánh chịu thêm áp lực.
• Quyền lực tập trung: Charles I đã cố gắng tập trung quyền lực vào tay mình bằng cách hạn chế quyền tự trị của các thành phố và thị trấn. Điều này đã bị phản đối bởi những người ủng hộ chế độ cộng hòa địa phương, mà họ tin rằng nên được trao quyền kiểm soát chính sách của riêng mình.

Cuộc nổi dậy bắt đầu vào tháng 4 năm 1520 với sự kiện nổi tiếng là “Bãi công của Vua”. Các thành phố ở Castile đã từ chối phục tùng lệnh triệu tập quân của vua Charles I và kêu gọi cải cách. Những người lãnh đạo cuộc nổi dậy, được gọi là “Comuneros”, đã đưa ra một danh sách những yêu cầu bao gồm:

• Giảm thuế khóa và bãi bỏ các chính sách kinh tế bất công
• Phục hồi quyền tự trị cho các thành phố và thị trấn

Cuộc nổi dậy nhanh chóng lan rộng khắp Castile. Các thành phố lớn như Toledo, Valladolid và Salamanca đã gia nhập cuộc đấu tranh, với hàng nghìn người tham gia vào các cuộc tuần hành và biểu tình. Tuy nhiên, quân đội hoàng gia dưới sự chỉ huy của con trai vua Charles I, John of Austria, đã đàn áp tàn bạo phong trào Comuneros. Sau một số trận chiến khốc liệt, những người lãnh đạo Comuneros bị bắt và xử tử. Cuộc nổi dậy kết thúc vào tháng 10 năm 1522, với sự thất bại thảm hại của phe Comuneros.

Mặc dù Cuộc nổi dậy của Comuneros đã thất bại về mặt quân sự, nó đã để lại một tác động sâu sắc đối với lịch sử Tây Ban Nha:

Cuối cùng, mặc dù thất bại về mặt quân sự, Cuộc nổi dậy của Comuneros là một biểu hiện quan trọng của tinh thần đấu tranh và khát vọng tự do của người dân Castile trong thời kỳ biến động lịch sử. Nó đã đặt ra những câu hỏi thách thức về quyền lực của chế độ quân chủ và để lại một di sản giá trị cho lịch sử Tây Ban Nha.

**