Cuộc Khởi Nghĩa Jacobite 1745: Nổi Loạn Hoàng Gia và Cuộc Cạnh Tranh Quyền Lực ở Scotland

Cuộc nổi dậy của những người theo phe Jacobite năm 1745 là một sự kiện đầy kịch tính trong lịch sử Vương quốc Anh thế kỷ 18, đánh dấu đỉnh cao của nỗ lực cuối cùng của gia tộc Stuart để giành lại ngai vàng từ triều đại Hanover. Cuộc khởi nghĩa này, do Charles Edward Stuart (còn được gọi là “Bonnie Prince Charlie”), cháu trai của James II và VII, dẫn dắt đã mang đến một cơn bão chính trị và quân sự quét qua Cao nguyên Scotland, khiến cả nước chìm trong bất ổn và căng thẳng.

Nguyên nhân Nảy Sinh:

Sự sụp đổ của triều đại Stuart vào năm 1688 với cuộc Cách mạng Vinh Quang đã tạo ra một vết thương sâu trong lòng những người theo chủ nghĩa Jacobite – những người trung thành với dòng dõi Stuart và tin rằng họ là những người thừa kế chính đáng ngai vàng Anh. Họ coi sự lên ngôi của Vua George I, thuộc gia tộc Hanover, là bất hợp pháp và ấp ủ hy vọng về một ngày nào đó sẽ khôi phục lại quyền lực cho gia tộc mình.

Nhiều yếu tố đã góp phần thổi bùng ngọn lửa nổi loạn năm 1745:

• Sự bất mãn của tầng lớp quý tộc Scotland: Họ cảm thấy bị loại bỏ khỏi quyền lực và không được đại diện xứng đáng trong chính quyền Hanover.
• Hồn thơ lãng mạn: Bonnie Prince Charlie, với vẻ ngoài lịch lãm và lời hứa khôi phục lại truyền thống Stuart, đã thổi bừng lên niềm hy vọng và lòng trung thành ở những người theo chủ nghĩa Jacobite.

Diễn Biến Cuộc Khởi Nghĩa:

Cuộc khởi nghĩa bắt đầu vào tháng 8 năm 1745 khi Bonnie Prince Charlie đổ bộ vào Scotland với một nhóm nhỏ quân lính. Họ nhanh chóng thu hút được sự ủng hộ của nhiều người địa phương, bao gồm cả các bộ lạc Highland và những người bất mãn về chính sách của chính quyền Hanover.

• Những chiến thắng ban đầu: Quân Jacobite đã giành được một số chiến thắng quan trọng, đáng chú ý nhất là trận Prestonpans. Sự thành công ban đầu này đã thổi bừng niềm hy vọng cho phe nổi dậy và khiến chính phủ Anh phải lo lắng.
• Tiến vào nước Anh: Bonnie Prince Charlie dẫn quân tiến về phía nam, tiến đến tận Derby, một thành phố quan trọng ở miền trung nước Anh. Đây là bước ngoặt quan trọng trong cuộc khởi nghĩa:

• Sự thất bại: Bonnie Prince Charlie đã không thể duy trì đà tiến công và quyết định rút lui về Scotland sau khi gặp khó khăn trong việc tiếp tế và thiếu sự ủng hộ rộng rãi ở nước Anh.

Kết Thúc Bi thảm:

Quân Jacobite bị đánh bại bởi quân đội chính phủ Anh trong trận Culloden, một trận chiến đẫm máu diễn ra vào ngày 16 tháng 4 năm 1746. Bonnie Prince Charlie may mắn thoát chết và chạy trốn sang châu Âu. Trận Culloden được coi là sự kết thúc của phong trào Jacobite, đánh dấu chấm dứt giấc mơ khôi phục lại ngai vàng cho gia tộc Stuart.

Hậu Quả:

Cuộc khởi nghĩa Jacobite 1745 đã để lại những hậu quả sâu rộng đối với lịch sử Scotland và Vương quốc Anh:

• Sự đàn áp của chính quyền Hanover: Sau cuộc nổi dậy, chính phủ Anh đã thực hiện một loạt biện pháp cứng rắn nhằm dập tắt phong trào Jacobite. Điều này bao gồm việc cấm sử dụng kilt, vũ khí truyền thống của người Scotland và những biện pháp khác nhắm vào văn hóa và truyền thống Highland.

• Sự thay đổi trong chính trị Scotland: Cuộc khởi nghĩa đã làm rung chuyển nền tảng chính trị của Scotland và thúc đẩy sự hợp nhất với Anh vào năm 1707.

• Sự ra đời của một huyền thoại: Bonnie Prince Charlie, mặc dù thất bại quân sự, vẫn được nhớ đến như một nhân vật lãng mạn và bi thảm trong lịch sử Scotland. Câu chuyện về cuộc khởi nghĩa Jacobite tiếp tục được kể lại qua nhiều thế hệ, truyền cảm hứng cho các nhà văn, nghệ sĩ và nhạc sĩ.

Kết Luận:

Cuộc Khởi Nghĩa Jacobite 1745 là một sự kiện phức tạp, đầy kịch tính và mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc. Nó phản ánh sự chia rẽ chính trị và xã hội ở Vương quốc Anh thế kỷ 18, cũng như sức mạnh của lòng trung thành và niềm tin vào truyền thống. Dù kết thúc bi thảm, cuộc khởi nghĩa Jacobite vẫn là một minh chứng cho sức sống mãnh liệt của phong trào yêu nước và ý chí đấu tranh vì tự do và công lý của người Scotland.